БРОНХИТ

Бронхит бронхиал йўлларнинг яллиғланиши билан кечадиган касаллик. Мазкур хасталикнинг энг кўп тарқалгани ўткир бронхит бўлиб, уни вирус ва бактериялар қўзғотади. Муолажаси 3 ҳафтага яқин давом этади.

Хасталикнинг асосий белгилари – йўтал, бал­ғам пайдо бўлиши (шаффоф, сариқ, яшил ёки ҳаттоки қон билан), бурундан суюқ ажралмалар оқиши ёки битиб қолган бурун, бош оғриғи, чарчаш, мушак оғриқлари, иситма, умумий ҳолсизлик ва кўкракдаги оғриқ.

БРОНХИОЛИТ

Бронхиолит ўта юқумли бўлиб, бронхиолаларнинг ўткир яллиғланиши сабабли шикастланишидир. Уни одатда вирус инфекцияси (кўпинча респиратор-синцитиал вирус) ҳосил қилади. Бу ҳолат барча ёшда учраши мумкин, лекин жиддий белгилари одатда фақат гўдаклар ва чақалоқларда яққол намоён бўлади. Илк ёшдаги болаларда эса касаллик белгилари кучли сезилмайди. Хасталик врач тавсиялари асосида қилинган муожалалар билан икки-уч ҳафта ичида чекинади. Болада касаллик давомида кечадиган белгилар – йўтал, хириллаш, ҳансираш.

ПНЕВМОНИЯ

Пневмония ўпка инфекциясидир. Унинг икки тури мавжуд: биринчиси, бактериал пневмония. Белгилари – нам йўтал, балғам ажралиши, гипертермия ёки гипотермия, тахипноэ, бош оғриғи, танада ва бўғимларда ҳамда кўкракда оғриқ. Иккинчиси, вирусли пневмония.

Белгилари – балғамсиз қуруқ йўтал, иситма, жунжикиш, ринит, миалгия, бош оғриқлари, чарчоқ ҳисси.

ФАРИНГИТ

Фарингит ҳалқум ёки бодомсимон безнинг инфекция билан зарарланиши дея тарифланади. Фарингит кўпинча вирус этиологияли тарзда ҳосил бўлади, аммо бактерия, аллергенлар, токсинлар сабаб келиб чиқиши ҳам мумкин. Инфекцияли фарингитда бактерия ёки вируслар тўғридан-тўғри ҳалқум шиллиқ қаватига кириб, маҳаллий яллиғланиш пайдо қилади. Энг кўп тарқалган белгилари – томоқнинг қизариши, қуруқ йўтал.

ЛАРИНГИТ

Ларингит – ҳиқилдоқ яллиғланиши. Унинг сурункали (3 ҳафта ва ундан узоқроқ давом этадиган) ёки ўткир (3 ҳафтадан камроқ сақланиб турадиган) турлари мавжуд. Ларингитни қўзғаган инфекция манбаи кўпинча вируслар бўлади. Касалликнинг асосий белгилари – қуруқ йўтал, овознинг хириллаши, томоқдаги оғриқ ва нафас олиш қийинлиги.

ТРАХЕИТ

Трахеит – нафас йўллари яллиғланиши (трахея). Трахеяни юзага келтирувчи омил вирусли ёки бактериал инфекциялардир. Трахеитга учраган беморда қуйидаги белгилар кузатилади: қуруқ ва оғриқли йўтал, инфекция давомида нам йўталга айланиши мумкин. Шунингдек, овоз бўғилади, томоқда оғриқ туради.

Дилноза ВАҲОБОВА,

Эъзоза МАМАДЖОНОВА,

шифокор-ўқитувчилар.