Суҳбатдошимиз Республика Маънавият ва маърифат маркази Наманган вилояти бўлими раҳбари Мусохон ОППОҚОВ

– Мусохон Пўлатович, янги йил айёми арафасида қувонч устига яна қувонч бағишловчи хушхабардан воқиф бўлдик. Наманганлик маънавиятчиларнинг юксак ташкилотчилиги, тарғибот-ташвиқот борасидаги ташаббускорлиги республикада муносиб баҳоланди. Бир қарашда натижаси унчалик кўзга ташланавермайдиган, лекин инсон омили тобора фаоллашувини таъминловчи тадбирларнинг жамият тараққиётидаги ўзига хос ўрни ва аҳамияти беқиёс аслида. Халқ маънавиятини тобора юқори кўтариш давлат миқёсида муҳим масалага айланиб қолгани ҳам шундан эмасми?

– Тўғри таъкидладингиз, Президентимизнинг доимий диққат марказида турадиган маънавий-маърифий миллий сиёсатимиз Янги Ўзбекистоннинг ҳар бир фуқароси мамлакат тақдири, унинг бугуни ва эртаси учун қайғурадиган, фидойи инсон бўлишига эришишдек ғоят эзгу мақсад сари йўналтирилган. Давлатимиз раҳбарининг "Жамият ҳаётининг танаси иқтисодиёт бўлса, унинг жони ва руҳи маънавиятдир" ҳамда "Маънавият бошқа соҳалардан ўн қадам олдинда юриши, янги кучга, янги ҳаракатга айланиши керак" деганлари бежиз эмас. Чунки бугун мамлакатимизда ижтимоий-иқтисодий барқарорликка эришиш йўлида кенг кўламли ислоҳотлар жараёни кетмоқда. Айни маҳалда дунёда юз бераётган глобаллашув жараёни, давлатлар ўртасидаги қарама-қаршиликлар бизнинг олдимизга ёшлар таълим-тарбиясини, уларда ватанпарварлик ҳиссини тобора кучайтиришимизни тақозо этмоқда. Шунинг учун тар­ғибот-ташвиқот ишларини янада фаоллаштириш, тадбирларнинг таъсирчанлиги ва самарадорлигини таъминлаш ҳамиша эътиборимиздаги масалалар сирасидандир.

– Якунланган 2024 йил давомида амалга оширилган тадбирларнинг мавзуси, мазмун-моҳияти нималардан иборат бўлди?

– Ҳар бир ишда режанинг аниқ ва пухталиги ҳаракат натижадорлигининг муҳим омили ҳисобланишини яхши биламиз. Ўтган давр мобайнида вилоятимиздаги бошқарма ва ташкилотларнинг шаҳар ва туманлардаги 350 дан зиёд бўлимлари билан ҳамкорликда тасдиқланган "Йўл харита"ларига мувофиқ фаолият юритилди. Яъни "Янги Ўзбекистон – маърифатли жамият", "Эзгулик – шиоримиз, маърифат – қуролимиз!", "Миллий тикланишдан – миллий юксалиш сари", "Оила – маънавият қўрғони", "Инсон қадри", "Китоб – инсон маънавияти кўзгуси", "Илмдан ўзга нажот йўқ", "Ижтимоий-маънавий муҳитни соғломлаштириш", "Жаҳолатга қарши маърифат", "Янги маънавий макон ва маърифатли жамият", "Шукроналик" каби қатор-қатор мавзуларда 1500 дан зиёд тадбирлар ташкилланди.

Мустақиллик байрами олдидан "Биз бир бўлсак – ягона халқмиз, бирлашсак – Ватанмиз!" шиори остида маънавият фестиваллари, сиёсий (маърифат) соатлари, семинарлар, турли лойиҳа ва танловларда каттаю кичикнинг иштирокига эришилди. Чунончи, "Энг фаол китобхон", "Бир зиёли – бир маҳаллага маънавий ҳомий", "Маънавий-маърифий соҳадаги энг ташаббускор ректор", "Энг ёш маънавиятчи", "Энг маънавиятли мактаб директори", "Энг намунали маҳалла раиси", "Учинчи Ренессанс – ёшлар нигоҳида" сингари лойиҳа ва танловлар, "Заковат" интеллектуал ўйинлари юқори савияда уюштирилди, десак асло муболаға эмас.

Айниқса ижодкор ва китобхонларга алоҳида эътибор қаратилди. Жумладан, вилоятимиз шоир ва ёзувчиларидан Зиёвиддин Мансуров, Исоқжон Нишонов, Руқия Ғозиева, Тўхтахон Раҳимова, Боқий Мирзоларнинг янги асарлари чоп этилишига ҳамда тақдимот тадбирлари ўтказилишига ҳам моддий, ҳам маънавий рағбат кўрсатилди. "Китоб карвони", "Маҳалламизга китоб совға қиламан", "Маърифат улашиб" шиори остида анжуманлар ташкил этилди. Шу жараёнда 510 минг нусха китоб китобхонларга туҳфа қилинди.

Республика Маънавият ва маърифат маркази вилоят бўлими томонидан 30 га яқин услубий қўлланма ва рисолалар тайёрланиб, тегишли ташкилотларга, "маҳалла еттилиги", таълим муассасалари ва маърифат тарғиботчиларига етказилди.

Оммавий ахборот воситаларида 530 дан ортиқ чиқишлар уюштирилди. Газета ва журналларда 75 та мақола ёритилди. Телерадиоканалларда 350 та кўрсатув ва эшиттиришлар эфирга узатилди. Шунингдек, ижтимоий тармоқлар (facebook, instagram, telegram) саҳифаларида 5250 та постлар жойлаштирилди.

– Кўряпмизки, кейинги пайтларда маънавий-маърифий ишлар ойдан-ойга жонланиб, тадбирлар изчил тусга кириб бормоқда. Буни асло тадбирбозлик дейишга тилимиз бормайди. Сабаби, барчаси шунчаки хўжакўрсинга эмас, инсон омилини фаоллаштиришга, уларнинг жамият олдидаги масъулиятини тобора чуқурроқ ҳис эттиришга, энг муҳими, Янги Ўзбекистонга хос янгича тафаккурни уйғотишга, шакл­лантиришга йўналтирилгани меҳнат жамоаларининг ҳам, маҳаллалар аҳолсининг ҳам, таълим-тарбия муассасалари ўқитувчи ва ўқувчиларининг ҳам қизиқишини кучайтираётир. Бугун одамлар орасидан лоқайдлик ва бефарқлик чекинти­риляпти. Унинг ўрнини фаол фуқаролик туйғуси, позицияси эгаллаяпти. Шу жиҳатдан қараганда, сизнинг соҳангиз ходимлари ҳаракати бесамар кет­маяпти, деб ўйлайман.

– Эътирофларингизни эшитиб, кўнглимизда мамнуният ҳислари пайдо бўлади, албатта. Аслида маънавий-маърифий ишларнинг самарасини дарров илғаб олиш қийин. Лекин таъсири одамларнинг кай­фиятида, хатти-ҳаракатида, фикрлашида сезилиши аён ҳақиқат. Очиғини айт­ганда, соҳамиз мутасаддиларининг кўпчилиги жамоатчилик асосида иш олиб боришади. Шуни назарда тутиб, уларни қадрлаш ва вақти-вақти билан сийлаб туришни тизимли ҳолатга айлантириш учун мавжуд молиявий-иқтисодий имко­ният­лар­ни ишга соляпмиз.

– Бундан хабаримиз бор. Шу ҳақда батафсилроқ маълумот берсангиз.

– Авваламбор, Республика Маънавият ва маърифат марказида мазкур масалага жиддий қаралади. Масалан, 1 октябрь – Ўқитувчи ва мураббийлар куни муносабати билан марказимиз раҳбари О. Ҳасановнинг табриги ва эсдалик сов­ғаларига наманганлик бир гуруҳ "Маърифат" тарғиботчилар жамияти аъзолари ва фаол зиёлилар сазовор бўлишди. Дилбар Ҳайдарова, Муҳаммад Вали, Ойбек Ортиқов, Икромжон Солиев, Аҳрор Акбаровлар ана шулар жумласидандир.

Қаерда раҳбарнинг маъна­вияти юксак бўлса, ўша жойдаги ходимлардан ҳам шуни қатъий талаб қила олади. Биз мана шу ҳақиқат мезонидан келиб чиқиб, 2024 йил давомида 20 та ташкилот ўртасида "Энг маънавиятли ташкилот раҳбари" сўровномасига онлайн тарзда овоз йиғдик. Овоз бериш натижаларига кўра, вилоят ўсимликлар карантини ва ҳимояси бош­қармаси бошлиғи Анварбек Ғаффоров биринчи ўринни эгаллади. Турли номинациялар бўйича ғолиб маънавиятчилар ҳам аниқланиб, йиллик ҳисобот йиғилишимизда тантанали суратда диплом ва эсдалик совғалари билан тақдирландилар. Беш номинация бўйича рағбатлантирилган 20 нафар совриндорлар ичида Ўзбекистон Касаба уюшмалари федерациясининг Наманган вилояти кенгашидан Дилшод Деҳқонов ("Энг маънавиятли ходим"), вилоят соғлиқни сақлаш бошқармасидан Абдулла Ғозиев ("Энг ташаббускор ходим"), қурилиш ва уй-жой коммунал соҳаси назорат инспекциясидан Садриддин Қўчқоров ("Энг талабчан ходим"), "Иппотека Банк" АТИБ вилоят филиалидан Жаҳонгир Норматов ("Энг фидойи ходим"), Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Ижтимоий ҳимоя миллий агентлигининг Наманган вилояти бошқармасидан Шуҳрат Умаралиев ("Энг маърифатли ходим")ларнинг борлиги деярли барча тармоқлар масъуллари ўз вазифаларини виждонан адо этиб келаётганликларидан далолат беради.

– Яхши биламизки, ҳеч бир давлат ва нодавлат ташкилотлари, муассасалари фаолиятини сизларнинг ҳамкорлигингиз ва иштирокингизсиз тасаввур қилишимиз қийин. Янги – 2025 йилда ҳам кенг қамровли тадбирларни янги режалар асосида қизғин бошлаб юборгансизлар. Тараққиётимиз таянчига айланиб қолган маънавий-маърифий тарғибот тадбирларини янада такомиллаштириш чоралари кўрилаётгани ҳам шубҳасиз.

– Албатта, шундай. Президентимизнинг 2023 йил 22 декабрдаги Республика Маънавият ва маърифат кенгаши йиғилишида белгилаб берган қимматли кўрсатмалари, тавсиялари доирасида Уйчи тумани маънавиятчилари тажрибасини вилоятимизда кенг оммалаштиряпмиз. Аввалроқ ўтказилган республика семинари, наманганликларнинг намунали ишлари Ўзбекистонга ёйилаётгани бугун зиммамиздаги масъулиятни икки карра ошириб юборган. Эндиликда барча маҳаллаларда жамоатчилик асосида ташкил этилган "Маърифат" тарғиботчиларининг ишлари кундан-кунга фаоллаштирилмоқда. 2025 – "Атроф-муҳитни асраш ва "яшил" иқтисодиёт йили"да ютуқларимизни янада мустаҳкамлаш ҳаракатини бирор лаҳза сусайтирмаймиз. Маънавият ҳамиша зоти шариф инсон учун гўёки ҳаво ва сувдек ҳаёт-мамот эҳтиёжи эканини бирор лаҳза унутишга ҳаққимиз йўқ!

Суҳбатдош Содиқ САЙҲУН.